Blachodachówka

W nowoczesnej blachodachówce uwzględnia się szereg rozwiązań zapewniających trwałe, estetyczne i lekkie pokrycie dachowe. Jednak pomimo niewielkiej masy blachodachówki cechuje się ona wytrzymałością, która gwarantuje bezpieczeństwo użytkowania również przy dużych obciążeniach.

Blachodachówka, nazywana także blachą dachówkopodobną, używana jest w Polsce od ponad 20 lat. Zwróćmy uwagę, że trafiła ona do nas ze Skandynawii. Blachę dachówkopodobną stosuje się na dachach o nachyleniu przekraczającym 10-12°. Nie ma co ukrywać, że w Polsce jest to najczęściej stosowane pokrycie blaszane. Blachodachówka stanowi dobre pokrycie na dachach budynków zabytkowych. Tym bardziej jeżeli więźba dachowa, wraz z długim okresem użytkowania, straciła już swoje parametry wytrzymałościowe. W takich przypadkach sprawdza się właśnie blachodachówka. Wiele konstrukcji mogłyby nie utrzymać znacznego ciężaru dachówek ceramicznych czy też cementowych. Bardzo szybko zakres stosowania blachodachówek objął pokrycia dachowe domów letniskowych i jednorodzinnych, budynków gospodarczych, obiektów użyteczności publicznej itp.

Zalet jest wiele

Ważna zaleta blachodachówek to ich niewielka masa. Ułatwiony jest więc transport i zmniejsza się masa całego dachu. Oprócz tego na uwagę zasługują duże wymiary arkuszy, a co za tym idzie, skrócony jest czas montażu. Materiał ten dzięki nowoczesnym substancjom ochronnym jest odporny na działanie czynników atmosferycznych, nie wymagając konserwacji. Powłoki są odporne na korozję i działanie promieni UV. W razie potrzeby można zastosować modele pokryte warstwą odporną na uszkodzenia powstające chociażby w efekcie uderzeń kamieni czy też szyszek. Bogaty wybór kształtów i kolorów pozwoli na dopasowanie stylistyki pokrycia do elewacji budynku.

Blachy Pruszyński blachodachówka KRON

Wymiary

Standardowa długość arkuszy mieści się pomiędzy 1300 a 4500 mm przy szerokości całkowitej wynoszącej od 1080 do 1190 mm. Niektórzy producenci oferują również arkusze, których długość przycinana jest na dowolny wymiar, przy zachowaniu standardowej szerokości. Tak przygotowaną blachę dostarcza się bezpośrednio na plac budowy. Zyskuje się więc szybki montaż szczególnie na dachach jednospadowych o prostej konstrukcji lub dwuspadowych, gdzie długość połaci jest taka sama jak długość arkusza.

Interesujące rozwiązanie stanowi blachodachówka samonośna, której konstrukcja pozwala na eliminowanie stosowania łat. Podaje się, że blacha tego typu montowana jest na krokwiach o maksymalnym rozstawie wynoszącym do 1200 mm. Zyskujemy więc oszczędności podczas budowy dachu, wynikające ze stosowania mniejszej ilości drewna no i oczywiście krótszego czasu montażu. Typowa szerokość blachy samonośnej to 4200 mm.

Powłoki

Podstawę w budowie blachodachówki stanowi blacha, której grubość najczęściej wynosi 0,5 mm. Materiał ten jest ocynkowany ogniowo oraz pokryty powłoką o grubości od 25μm do 200μm.

Lindab Toscana

Poliester to standardowa powłoka stanowiąca warstwę zewnętrzną blachodachówki. Charakteryzuje się on wysoką odpornością na działanie temperatury i korozji. Zwróćmy uwagę, że poliester może mieć dodatkowo powłokę matową, która, w odniesieniu do tradycyjnych rozwiązań, jest bardziej odporna na działanie promieni UV oraz zabrudzeń. Oferowane są również blachodachówki, gdzie powłokę zewnętrzną stanowi pural. Materiał ten bazuje na poliuretanie i poliamidzie. Łączą się więc zalety obu tych materiałów. Stąd też poliuretan zapewni odporność na ścieranie a poliamid zagwarantuje podczas profilowania dobre właściwości poślizgowe. Zalet powłok puralowych jest wiele. Odporność na działanie substancji chemicznych i uszkodzenia mechaniczne, wysoki połysk a także dobre właściwości antykorozyjne to podstawowe korzyści wynikające ze stosowania blachodachówki pokrytej puralem. Do zalet zaliczyć należy dobrą odporność na działanie temperatury i promieni UV. Przy wyborze zwróćmy uwagę, że pural dostępny jest również w wersji matowej, czyli bez połysku.

Producenci oferują również blachodachówkę z powłoką PVDF. Rozwiązanie to powstało z myślą o pracy w szczególnie trudnych warunkach. Do wyboru mamy również blachę dachówkopodobną, która cechuje się podwyższoną wytrzymałością na obciążenia. Technologia produkcji przewiduje wtedy pokrycie gruboziarnistym kruszywem skalnym. W rozwiązaniach tych stosuje się głębokie przetłoczenia w każdym module. Przykładowy przekrój blachodachówki tego typu obejmuje cynk z powłoką poliestrową, stal walcowaną na zimno (0,50 mm), cynkowanie ogniowe (275g/m², epoksydową powłokę gruntująca, barwione spoiwo akrylowe i granulat skalny a także bezbarwny impregnat. Modele te oferowane są również z posypką o kształtach i barwach nawiązujących do regionalnych stylów w budownictwie. Dostępna jest chociażby blachodachówka w stylu śródziemnomorskim. Zastosować możemy również pokrycie, gdzie kształt profilu imituje dachy pokryte gontem, nawiązując do chat góralskich. Oprócz tego nabyć można pokrycia, które kształtem przypominają dachówkę karpiówkę, tym samym odnosząc się do domów o tradycyjnym wyglądzie.

Arkusz blachodachówki Ruukki Finnera

Wielu producentów, chcąc sprostać oczekiwaniom architektów, inwestorów i dekarzy, oferuje kolory blachodachówek tworzone na indywidualne zamówienia. Tym sposobem na rynku pojawiło się wiele nowych barw, jak na przykład tzw. liść. Jak przygotować konstrukcję dachu.

Blachodachówki układane są na ruszcie bazującym na kontrłatach i łatach nośnych. W przypadku, gdy pokrycie będzie stanowiła folia wstępnego krycia, należy przed ułożeniem blachodachówki przybić łaty do kontrłat, które mocują folie.

Jeżeli konstrukcja naszego dachu oparta jest na deskowaniu pokrytym papą, kontrłaty należy przybić wzdłuż linii przebiegu krokwi. Bezpośrednio do podłoża, przy zachowaniu odstępów wynoszących około 60 cm, przybijane są kontrłaty przy podkładzie sztywnym.

Pamiętajmy, że od odległości pomiędzy kontrłatami zależy przekrój łat nośnych. Stąd też chcąc zachować odstęp mieszczący się pomiędzy 80 a 100 cm powinniśmy zastosować łaty o przekroju wynoszącym co najmniej 50×50 mm. Jednak kontrłaty możemy umieścić znacznie gęściej, na przykład co około 60 cm. Łaty mogą być wtedy cieńsze i mieć przekrój wynoszący 40×50 mm. Łaty należy dokładnie rozstawić. W miejscach poziomych połączeń trzeba podłożyć klocki dystansowe.

Zadbajmy o odpowiednie rozmieszczenia łat przy okapie. Ważne są również łaty, które podpierają połączenia poziome pomiędzy arkuszami. Stąd też odległość pomiędzy pierwszą a drugą łatą okapową powinna być o około 60 mm mniejsza od długości modułu przetłoczeń. Zwróćmy również uwagę aby pierwsza łata, umieszczona w linii okapu, była o 15 mm wyższa niż pozostałe. Środek drugiej łaty montowany jest w odległości około 290 mm od linii okapu, czyli brzegu pierwszej łaty. Kolejne łaty umieszcza się co 350 mm (licząc od osi). Jak wiemy ustawienie pierwszej łaty zależne jest od odległości, na którą wysuwana jest blachodachówka w odniesieniu do orynnowania.

No to montujemy

Zanim przystąpimy do prac montażowych warto sprawdzić geometrię dachu. Wystarczy przy tym pomiar długości przekątnych. Jeśli nie są one jednakowe oznacza to, że konstrukcja dachu jest, jak mówią fachowcy, zwichrowana. W przypadku rozbieżności rzędu 20-30 mm zastosować można do wyrównania owiewkę wiatrową. Za kierunek montażu uznaje się linie okapu.

AHI ROOFING

Jak zatem przebiega montaż blachodachówki? Zazwyczaj układa się ją rzędami od okapu do kalenicy. Prace rozpoczynamy od prawego dolnego rogu. Poszczególne arkusze układane są na łatach.
Warto wcześniej zamontować haki rynnowe i ewentualnie pasy nadrynnowe. Zwróćmy uwagę, aby pierwszy rząd blachodachówki miał właściwy kąt w odniesieniu do okapu. Niejednokrotnie przy okapie uwzględnia się deskę, która odpowiedzialna jest za prawidłowy kąt montażu. Przed ostatecznym przykręceniem arkuszy sprawdźmy raz jeszcze ostateczne ich przykręcenie.

Gdzie i jakie wkręty

Montując blachodachówkę mamy do wyboru dwa rodzaje mocowań. Mogą to być bowiem wkręty samonawiercające, z podkładkami uszczelniającymi, o wymiarach 4,8×35 mm oraz gwoździe lakierowane (3,7×63 mm). Uszczelnienia w niektórych wkrętach stanowi guma EPDM. Jej zaletą jest odporność na działanie promieni słonecznych i skrajnych temperatur. W praktyce największym uznaniem cieszą się właśnie wkręty samonawiercające. Umieszcza się je w środku wgłębień blachy.

Jak zatem rozmieścić wkręty? Umieszczamy je w co drugiej fali, co drugi szereg dachówek, w każdej fali na okapie i kalenicy oraz w każdym szeregu dachówek na bocznej, nakładającej się krawędzi. Pamiętajmy, aby wkręty umieścić zawsze w dolnej części fali. Za pomocą szczelnych nitów zrywanych, umieszczonych na szczycie profilu, łączy się płyty blachy wzdłuż dłuższego boku oraz krawędzi zakładkowej. Przyjmuje się, że zużycie wkrętów wynosi około 8 szt./m². Za pomocą krótkich wkrętów lub szczelnych nitów zrywalnych, mocowane są elementy wykończeniowe.

Wybierając wkręty i inne elementy mocujące nie kierujmy się wyłącznie ich ceną. Nabywając bowiem elementy wysokiej jakości, spełniające odpowiednie normy i atesty, zyskamy trwałość połączenia przez wiele lat.

Pamiętajmy o…

Nie ciąć za pomocą szlifierki kątowej! Zdanie takie znajdziemy niemal w każdej instrukcji obsługi blachodachówki. Używajmy to tego celu wyłącznie rozdzieraka (niblera) lub nożyc do blachy. Każdą stronę gąsiora mocujmy za pomocą wkrętów w górę fali co drugiego modułu. Zanim przymocujemy gąsior właściwie dopasujmy uszczelkę górną i owiewkę wiatrową. W razie potrzeby zegnijmy arkusz przy lewym szczycie tak, aby odpowiadał on wysokości profilu blachy.

W jaki sposób wykonać kosz dachowy? Najlepiej aby był on przygotowany z desek lub płyt wiórowych o wysokości wynoszącej przynajmniej 17 mm. Pod rynnę koszową należy podłożyć zabezpieczenie chroniące przed kondensacją wody. Bardzo często jest ono wykonywane z papy. Jeżeli będziemy mieli długą rynnę koszową to najlepiej przymocować ją klamrami. Są one przybijane do podłoża w odległości wynoszącej około 50 cm. Klamrę może stanowić wygięty kawałek blachy, który przybity jest gwoździami. Montując kalenicę na dachu kopertowym zadbajmy, aby górna krawędź arkusza była zagięta do góry o 25-35 mm. Pod kalenicą dachu kopertowego nie ma potrzeby stosowania uszczelek. Również i w tym przypadku montaż bazuje na wkrętach samonawiercających.

Plannja Regola wole oko

Śniegołapy dachowe

Warto wyposażyć nasz dach, pokryty blachodachówką, w płotki przeciwśniegowe. Zyskamy dzięki nim bezpieczeństwo domowników oraz osób, które w jego pobliżu przechodzą lub przebywają. Śniegołapy sprawdzą się również latem przechwytując na przykład gałęzie czy też elementy uszkodzonego komina. Typowy płotek przeciwśniegowy stanowi płaskownik stalowy o grubości 5 mm. Nabyć możemy płotki o długości 300 lub 200 cm, co warunkuje ilość wsporników trzymających płotek. Stąd też jeżeli zastosujemy śniegołap o długości 300 cm, powinniśmy uwzględnić 5 wsporników. W przypadku płotków, których długość wynosi 200 cm, wystarczą 4 elementy mocujące. W niektórych systemach przewidziano zatrzaskowy system montażu płotków do wsporników. Tym sposobem zyskamy łatwy a zarazem szybki montaż. Pamiętajmy, aby wsporniki instalować powyżej murłaty. Śniegołap będzie miał wtedy większą odporność na obciążenia. Wybrać możemy ocynkowane płotki stalowe pokryte farbą nakładaną proszkowo. Warto podpowiedzieć inwestorowi, że na wybór pokrycia dachowego wpływa co prawda w dużej mierze jego cena ale nie powinna być jednak decydującym kryterium analizy oferty rynkowej. Nie każdy inwestor zdaje sobie, że od jakości pokrycia dachowego zależy bowiem trwałość całego budynku. Materiał zastosowanego pokrycia dachu powinien być dopasowany do tradycji i obowiązującego w regionie wzorca estetycznego. Warto podpowiedzieć również, że decydując się na zastosowanie blachodachówki pamiętajmy również o odpowiednich akcesoriach. Stąd też, oprócz wspomnianych już śniegołapów, z pewnością przydadzą się nam gąsiory, profile montażowe, uchwyty kładki montażowej, dekle oraz uszczelki dolne i górne. W razie potrzeby nabyć można gotową rynnę koszową. Przy zakupie blachodachówki zadbajmy o owiewki wiatrowe, pasy nadrynnowe oraz kominki izolowane lub nieizolowane. Przyda nam się także farba zaprawkowa i płyn do mycia dachów.

Dostępna oferta rynkowa w zakresie akcesoriów jest bardzo obszerna. Nabyć więc można wiele detali, które poprawią stylistykę dachu. Warto więc podpowiedzieć inwestorowi o oferowanych rozwiązaniach, tym bardziej, że na podstawie ilości montowanych elementów dachowych kalkulowana jest cena pokrycia dachowego.

Damian Żabicki