okno dachowe

Wszystko, co powinieneś wiedzieć o oknach dachowych

Projektując lub budując dom z poddaszem w pełni użytkowym, musimy pamiętać, że ilość wpadającego do wewnątrz światła słonecznego ma kolosalne znaczenie dla naszego w nim codziennego funkcjonowania. Nieocenione zatem będzie zastosowanie okien dachowych. Tylko jak właściwie dobrać wielkość i ilość okien do wielkości pomieszczenia? Na który rodzaj okien się zdecydować? Przygotowaliśmy dla Was kompendium wiedzy, w którym odpowiemy na wszystkie te pytania.

RODZAJE OKIEN DACHOWYCH

Okna dachowe klasyfikuje się na kilka podstawowych rodzajów, które różnią się przede wszystkim parametrami technicznymi oraz sposobem ich otwierania. Wyróżniamy

• Okna obrotowe

Stanowią one podstawowy i najczęściej wybierany typ okien połaciowych. Oś obrotu/otwarcia skrzydła okiennego znajduje się w połowie jego wysokości. W efekcie, po otwarciu, przy użyciu klamki umiejscowionej na górze lub na dole skrzydła, górna połowa okna odchyla się do wnętrza pomieszczenia, a dolna na zewnątrz. Dzięki możliwości obrotu skrzydła o prawie 180 stopni, tego typu okna są bardzo łatwe w myciu ze środka pomieszczenia. Zaleca się, by okna obrotowe montować na wysokości, by ich oś obrotu znajdowała się na poziomie oczu stojącego człowieka.

• Okna obrotowe wysokoosiowe

Różnią się od poprzednich umiejscowieniem osi  obrotu, która zlokalizowana jest w 2/3 wysokości skrzydła okiennego. Dzięki teleskopowym siłownikom, wspomagającym unoszenie skrzydła, okna są łatwe w otwieraniu i ,,nie wchodzą” podczas obrotu do wnętrza pomieszczenia – można swobodnie przez nie wyglądać w pozycji wyprostowanej.

• Okna uchylne

Ich oś obrotu umieszczona jest w górnej krawędzi ramy okna, dzięki czemu, podobnie jak w poprzednim typie, otwierane skrzydło ,,nie wchodzi” do wnętrza pomieszczenia. Klamki w oknach uchylnych znajdują się na dole skrzydła, a zamontowane siłowniki lub sprężyny, uniemożliwiają ich samoczynne zamknięcie. Ze względu na sposób ich otwierania i utrudnione mycie tego typu okien, zaleca się montaż dwóch okien obok siebie.

• Okna obrotowo-uchylne

Łączą wszystkie właściwości oraz zalety okien obrotowych i uchylnych. Mają dwie osie obrotu: w górnej krawędzi okna (umożliwiające jego uchylenie w granicach 35-45 stopni) oraz w połowie  wysokości ramy (pozwalająca obrócić okno o 180 stopni). Sposób otwierania zmienia się za pomocą przełącznika lub po przełożeniu wielofunkcyjnej klamki.

• Okna rozwierane (wyłazowe)

Za sprawą zawiasów umieszczonych w bocznej krawędzi ościeżnicy, otwierają się na bok do konta 90 stopni. Zwykle są wyposażone w siłowniki, ułatwiające otwieranie i jednocześnie uniemożliwiające samoczynne zamknięcie się skrzydła. Zapewniają wygodne oraz bezpieczne wyjście na dach. Z reguły montowane są w niewielkiej odległości od komina.

• Okna nierozwierane

Ich główną funkcją jest doświetlenie wnętrza. Ze względu na utrudnione mycie, zaleca się by były montowane w pobliżu innych rodzajów okien połaciowych.

• Okna kolankowe

Stanowią połączenie dwóch okien: dachowego i fasadowego, które montuje się je na ścianie kolankowej. Mogą być otwierane uchylnie, na bok lub pozostać nieotwierane. Dzięki części fasadowej, sięgającej aż do podłogi, powierzchnia szyb jest bardzo duża, co zapewnia znacznie większą od pozostałych, powierzchnię doświetlenia pomieszczenia.

Każde z rozwiązań ma zalety i wady, dlatego wybór zależny jest przede wszystkim od konkretnych, indywidualnych potrzeb i upodobań mieszkańców oraz przeznaczenia pomieszczenia i kąta nachylenia połaci dachowej.

Kąt nachylenia połaci, a rodzaj okna dachowego

Okna połaciowe – materiały

Okna dachowe dostępne są w dwóch rodzajach materiałów, z jakich są wykonane:

– drewniane, zrobione najczęściej z klejonego warstwowo drewna sosnowego. Zwykle od zewnętrznej strony, ramy i ościeżnice osłonięte są profilami z blach aluminiowych, które nie wymagają odnawiania. Można je stosować na poddaszu w większości pomieszczeń takich jak sypialnie, korytarze oraz pokoje dziecięce. Do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności (np. łazienki, kuchnie, pralnie) zaleca się zastosowanie okien drewnianych pokrytych powłoką poliuretanową lub lakierem poliuretanowym.

– okna dachowe PVC – wykonane z profili PVC, wzmocnione od wewnątrz stalowym rdzeniem, a od zewnętrznej strony profilami z blachy aluminiowej.

Szyby w oknach dachowych

Okna połaciowe muszą być wytrzymałe, dlatego w standardzie montuje się w nich szyby zespolone, składające się z dwóch tafli szkła, oddzielonych ramką dystansową na odległość 12 lub 16 mm. Przestrzeń między nimi wypełniona jest powietrzem osuszonym bądź gazem (kryptonem, argonem lub ksenonem), który zmniejsza przepływ ciepła i tym samym poprawia parametry izolacyjne okien.

W bogatej ofercie okien dachowych mamy do wyboru:

• Okna z szybami energooszczędnymi – szyby termoizolacyjne z powłoką niskoemisyjną, która odbija ciepło z wnętrza.
• Okna z szybami dźwiękoszczelnymi – pokryte specjalną folią izolującą, redukującą hałas o kilkadziesiąt procent (standardowe szyby zespolone charakteryzują się izolacyjnością akustyczną w granicach 32dB).
• Okna z szybami hartowanymi – wyróżniają się wysoką odpornością zarówno na zmiany temperatur, jak i uszkodzenia mechaniczne.
• Okna z szybami przeciwsłonecznymi – szkło jest przyciemnione, dzięki czemu redukuje przenikanie promieni słonecznych do pomieszczenia.
• Okna antywłamaniowe – z laminowanymi szybami klejonymi.
• Okna z szybami ornamentowymi – dzięki efektowi okna pokrytego szronem, zapewniają domownikom intymność.

Wymiar okien połaciowych na Twoim poddaszu

W celu zapewnienia na poddaszu odpowiedniej ilości światła dziennego zaleca się by wielkość przeszkleń w oknach dachowych, stanowiła co najmniej 10% całkowitej powierzchni podłogi. Oznacza to, że od 8 do 12 m2 podłogi będzie odpowiednio doświetlona przez 1 m2 przeszklenia, tj. powierzchni szyby, a nie całkowitego wymiaru okna, który podany jest w katalogach producentów.

Efektywność oświetlenia na poddaszu jest również związana ze sposobem rozmieszczenia okien. Ze względu na skuteczność doświetlenia pomieszczeń, sugerowany jest montaż kilku odpowiednio rozplanowanych mniejszych okien, niż jednego dużego. Zwiększenie ilości wpadającego do wnętrz światła uzyskamy, dzięki zamontowaniu rzędu okien połaciowych lub kilku mniejszych, w różnych miejscach połaci dachowej.

Wielkość, a dokładniej długość okien powinna być także dostosowana do kąta nachylenia połaci. Im bardziej stromy dach, tym okno powinno być krótsze. Natomiast przy mniejszym kącie nachylenia, odległość dolnej ramy od podłogi powinna być mniejsza, a okno dłuższe. I tak np. przy połaci dachu z kątem nachylenia 45°, zaleca się montaż okien z przynajmniej 100 cm długością. Natomiast szerokość okien, jest zależna od odległości pomiędzy krokwiami, chyba że wykonamy nadbicie krokwi, wówczas szerokość okna połaciowego będzie mogła być dowolna.

Wysokość montażu okien połaciowych

Przy montażu okien dachowych, należy zwrócić uwagę na funkcjonalność i łatwość dostępu do okien — optymalna lokalizacja powinna umożliwiać wyglądanie przez okno. Dlatego też zaleca się, by dolna krawędź okna znajdowała się na wysokości około 90 cm nad podłogą, a jej górna krawędź nie była wyżej niż 180-200 cm.

Parametry techniczne okien dachowych

Wybierając okna dachowe, należy zwrócić szczególną uwagę na współczynnik przenikalności cieplej, który decyduje o stopniu energooszczędności produktu i jest zależny od konstrukcji okna oraz liczby i rodzaju zastosowanych szyb.

Zgodnie z obecnie obowiązującymi normami, maksymalna wartość współczynnika przenikania ciepła Uw wynosi 1,3 W/ (m²K), a dla domów pasywnych 0,58 W/ (m²K). Podsumowując, im niższa wartość współczynnika Uw, tym lepsze wartości termoizolacyjne okna, a co za tym idzie optymalna temperatura wewnątrz i ograniczone koszty ogrzewania.

Dobór okien dachowych do konkretnych pomieszczeń

Okna dachowe do łazienki i kuchni

Cechą charakterystyczną tych pomieszczeń jest duży stopień wilgotności powietrza, dlatego wymagane jest zastosowanie okien zarówno odpornych na działanie pary wodnej, jak i zapewniających wysoki stopień wentylacji. Najlepiej sprawdzają się w nich okna dachowe wykonane z PVC lub drewniane, zabezpieczone warstwą poliuretanową. W celu zminimalizowania ryzyka skraplania się pary wodnej na powierzchni okna i zapewnieniu efektywnej cyrkulacji powietrza zaleca się, by okna w kuchniach i łazienkach montować w miarę możliwości bezpośrednio nad grzejnikiem.

Okna dachowe do sypialni

Wyciszenie pomieszczenia jest priorytetem w sypialni znajdującej się na poddaszu, dlatego okna powinny zapewniać jak najwyższą izolacyjność akustyczną. Doskonale sprawdzą się okna dźwiękoszczelne, wyposażone w akcesoria zaciemniające (rolety zewnętrze lub wewnętrzne).

Okna dachowe do pokoju dziennego

Okna dachowe do pokoju dziennego, znajdującego się na poddaszu powinny zapewniać mieszkańcom dopływ maksymalnie dużej ilości światła słonecznego. Optymalne doświetlenia wnętrza uzyskamy, montując kilka okien obok siebie, w tak zwanym zespoleniu. Dla uzyskania pełnej swobody i komfortu warto rozważyć okna o podwyższonej osi obrotu. Natomiast w celu optycznego powiększenia wnętrza, okna kolankowe. Jeśli zdecydujemy się na rolety, najlepszym typem będą te rozpraszające światło.

Okna dachowe do pokoju dziecięcego

Okna w pokojach dziecięcych powinny zapewniać pełne bezpieczeństwo. Z tego względu najlepszym rozwiązaniem będzie montaż okien z szybą klejoną, która nawet w przypadku rozbicia nie stanowi zagrożenia dla dziecka (odłamki szkła pozostają przyklejone do folii i nie spadają na podłogę). Warto również wybrać okna z klamką umieszczoną w górnej części okna lub z klamką z kluczykiem, uniemożliwiającym samodzielnie otwarcie okna przez malucha.

Montaż okien dachowych

Właściwy montaż okien połaciowych zapewnia ich długoletnią eksploatację, dlatego powinien być wykonany z należytą starannością, przez doświadczonych fachowców. Nieodpowiednio wykonany (niezgodnie z załączoną instrukcją), skutkuje utratą gwarancji, a z czasem może powodować zawilgocenia lub przecieki. Na co należy zwrócić szczególną uwagę?

• Obróbkę okna – jej uszkodzenie, które może wynikać z nieprawidłowego przymocowania, przedziurawienia lub wygięcia niektórych elementów, może skutkować nie tylko nieestetycznym wyglądem okna w połaci dachu, ale przede wszystkim przeciekaniem dachu.
• Prawidłowe umieszczenie kątowników – w trakcie pracy należy dokładnie sprawdzić, czy szczeliny pionowe i poziome są idealnie równe. Niewłaściwe ich umieszczenie przyczyni się do niemożności zamontowania okna w zalecanej płaszczyźnie. Warto rozważyć zakup okien z fabrycznie zamontowanymi kątownikami.
• Odpowiednią szczelność – zależy od dokładnego wypełnienia wszystkich szczelin materiałem termoizolacyjnym.
• Właściwie dopasowany kołnierz uszczelniający – zarówno do rodzaju pokrycia dachowego, jak i planowanej głębokości montażu okna w dachu. Najczęściej stosowanym jest kołnierz z powlekanego aluminium. Nie można go jednak stosować przy montażu okien w dachu pokrytym blachą miedzianą, gdyż metale mogą ze sobą wejść w reakcję, która spowoduje uszkodzenie kołnierza. Na dachach pokrytych blachą miedzianą zaleca się zastosowanie kołnierza miedzianego.
• Właściwie wykonaną rynienkę – w przypadku połaci z zastosowaną folią dachową, niezbędne jest zawieszenie rynienki nad oknem, odprowadzającej poza jego obręb wodę z przecieków oraz skroplinę pary wodnej.

Czyszczenie i konserwacja okien dachowych

Prawidłowe dbanie o okna dachowe jest niezbędne do zachowania niezmiennych właściwości produktu. Co najmniej raz do roku należy poddać je zabiegom konserwacyjnym i na bieżąco zadbać o ich czyszczenie, które nie jest jedynie kwestą estetyki, ale przede wszystkim zapewnia zwiększenie wydajności przepuszczalności światła. W celu uzyskania najlepszych rezultatów polecane są miękkie gąbki lub ściereczki zamoczone w wodzie z ewentualnym dodatkiem octu bądź ogólnodostępnego, łagodnego detergentu.

Dla zapewnienia prawidłowego spływania wody deszczowej ważne jest systematyczne usuwanie liści i innych zanieczyszczeń z kołnierza i oblachowania okna dachowego. Jeśli dom znajduje się na zalesionej działce, istnieje ryzyko, że na okno połaciowe mogą spadać krople żywicy. Najlepiej usunąć ją jak najszybciej przy pomocy terpentyny dostępnej w aptekach lub w sklepach dla plastyków. Z kolei ze śniegiem i lodem, najlepiej poradzą sobie okna wykonane z tak zwanego ciepłego szkła.

Jak zakonserwować okna dachowe?

Przed nadejściem zimy konieczne jest nasmarowanie okuć, uszczelek okiennych i zawiasów. Kolejnym punktem jest kontrola powłoki lakierniczej, którą w przypadku odprysków lakieru lub przebarwień, należy niezwłocznie przemalować. W modelach wyposażonych w klapy wentylacyjne należy przynajmniej raz w roku, przy użyciu odkurzacza lub wody z detergentem, wyczyścić filtr powietrza.

Ceny okien dachowych

Szeroka oferta dostępnych na rynku okien dachowych utrudnia precyzyjne porównanie cen. Tym bardziej że są one zależne od wielu czynników, m.in. kształtu, rozmiaru, materiału wykonania, czy sposobu otwierania. Nie bez znaczenia jest również współczynnik przenikania ciepła, sposób wentylacji oraz zastosowane rozwiązania techniczne.

Bez wątpienia do najtańszych należą standardowe okna obrotowe o wymiarach 112 × 78 cm, których cena oscyluje w granicach 400 – 500 złotych. Najdroższe są okna uchylno-obrotowe, które nie kosztują mniej niż 1300 złotych. Koszt montażu zależny zarówno od specyfiki, jak i rozmiarów okna, to wydatek w granicach 500 – 1200 złotych.